Jek ampêrato thaj lesko veziri len katar jek hodja jek phabaj. Svako lendar te del jeg phabajaki dopašîn peska řomnajkê e aver dopašîn te xal vov. Pala kodja bijanel e ampêratoski řomnji jekha raklja, e řomnji kata o veziri bijanel ekhê rakles. O baro Del lično odredil, la rakljako anav “Arzi” te avel thaj le raklesko anav “Kamber”. Kana aven e Arzi thaj o Kamber dešupanźe bêršengê, von len te kamen pe. O Karačori kata ampêratoski djiz puřil lengo kamimos. Jeg zîdo kaj vazdel pe maškar lende nakhên von. Pala kodja thon le Kamberos ande ‘k moxto thaj śuden les kusa moxto ande marja. Numa jeg têrni źuvlji skêpil les anda paj. O Kamber kamel la Arzija sja maj but thaj čorjal boldel palpale kaj Arzi. Garado ande źuvljikane gada, vazdel pe vov pe la Arzijakê lungi bal opre źi ka laki soba. Numa vi ande źuvljikane gada prinźanen les thaj traden les ando egzilo. Pale našêl-tar kata pesko egzilo thaj avel palpale kaj Arzi. Pale xutjilen les thaj akana vi mundaren les. Pala sja kodja e Arzi zurales nasvajvel. Anda ‘k kotor mas kata o mulo Kamber kiraven lake zumi. Voj hatjarel so-j kodja thaj zapovedil te angêren la ka Kamberosko murmunto. Kote mundarel pe voj korkořî jekha śurjasa, kaj garadas la ande peskê bala. Vi o Karačori mundarel pe kote thaj thol pe vorta ando maškar katar e Arzi thaj o Kamber. Anda l’ Arzijako thaj le Kamberesko murmunto barjol apo jek luludji, anda Karačoresko murmunto barjol jekh kanřesko bur.

(Translacija: Mozes F. Heinschink)

O koreno la paramičako »Arzi taj Kamber« arakhas ande priča „Arzu ile Kamber” kaj sî jek kata l’ maj ašunde thaj maj buhljarde kamimaskê paramiča kata turkicka-aserbajdjanicka narodni priče. Diferentno kata l’ vitjazongê paramiča sî, kê ande kado tipo sî o protagonisto jeg źeno kaj kamel zurales jekha źuvlja aj kodja vaj uspešno vaj ivja. Xarakterično sî le protagonistongo egzemplarno bijandimos, sar kaj arakhas les ande verzija kata o Ilfan Buzeski: Le duj dada, o ampêrato thaj lesko veziri, o khamnipe kata jek phabajaki dopašîn thaj le Devlestar dine do śavořêngê anava. Sja kodola djele formirin jek preliminarno standardisirime modulo pala kado paramičako tipo. Sar kaj sî vi ande prinźandi „zapadno“ kamimaski tragedija kata Romeo thaj Julia sî vi la paramičako agor kata Arzu thaj Kamber jeg katastrofa: O raklo mundardol thaj e rakli mundarel pe korkoři paša pesko mundardo piramno.

E centralno tematika kata kodole paramičengo tipo sî trajosko doro thaj kamimos. Von aven prezentirime – sar kaj sî kodja turkicko narodoski tradicija – ande proza, xamime xarne djiljanca vaj mothoimatonca. Maj anglal sas e interpretacija pratime le sazosa. Ande l’ Řomengê verzije sî la lirikaki forma invariablo. Ande kaća verzija, sar vi ande l’ maj but aver paramičakê verzije, le djilja aven prezentirime pe xoraxani śib. La makedonijakê thaj kosovakê Arlije akharen kadala lirikakê verzura „bejti“ (turkicko „beyit“ – „kuplet“). Pala djilabajime poezijakê stixura sî amen vi jeg egzemplo kata jeg Řom anda Ungro (“Šofolica”).

La paramičaki proza šaj te avel but variablo thaj šaj te avel jek lungo paramiči. Jek rekonstrukcija kata la ‚originalno paramičaki verzija‘ sî ando slučajo kata “Arzu thaj Kamber” desja phari, kê prja but varijante egzistirin latar. E varijanta kaj sî katka prezentirime katar o Ilfan Buzeski: sî jek linejarno mothodi, kompaktno paramičaki verzija individualnone detajlonca, sar e kamuflaža le rakleski ande l’źuvljangê gada, o garadimos la śurjako pala suicido la rakljako ande lakê lundji bal vaj o nasulimos, te thon anglaj Arzi o mas lakê mule piravnesko. Pe sa kadala djele sikavel o paramičari peski individualno formulacijaki zor.

(Translacija: Mozes F. Heinschink)