E Devleskere Jaga si e Muzafer Bislimesko portreto, khon si Romano poeto thaj muzikanto, oleskero kher si privatno institucija vaš e evidentirimi kultura pala e Romani komuniteta ki Makedonija. Sar minoriteto, majbut zuralela sine i oralno kultura, gasave bukja/kotora/kola so naj arakhle thaj protektuime kotar e oficijalno institucije. O dokumentarco si kerdo kotar e Meshakai Wolf thaj dendo avri ko 2011 berš. Jaga… si struktiririmo ko kotora kote si e sa aspektora pe artistikano thaj lingvistikano Muzaferesko aktivitetora diskutirime ko detalora, sikavindoj oleskero pakivalipe kaj o arto si panglo e devleja. Vov dela pes godži pe oleskeri kariera sar lačhe pindžardo gilavutno pe Horane gilja ki nekanutni Jugoslavija thaj pala adava kherindoj kompozicije pe Romani čhib. O dikhutno avela mujalno pe kodo, sar phuro manuš hramonela lirika thaj gilja vaš e terne Romane muzikantora, sar kerela buti pe oleskero Romano–Serbijako-Kroacijako–Makedonijako alavari thaj pirela džala pe poetsko festivalora ki Francija pe (10-to Biennale Internationale de Poétes an Val-de-Marne). E Muzaferesko kher ki Shutka, Makedonija si arhiva vaš oleskero alavari thaj oleskere gilja, kola si khedime ko lil hramosarde vasteja thaj evidentirime ko kasete, adžikerindoj te oven publikuime. Kodoleske, oleskero kher avela oleskeri personalno privatno institucija vaš e evidentirime materijalora khedime kotora vaš e Makedonijakeri Romani komuniteta, savi so sar zurali oralno kultura naj arakhli thaj protekutirimi kotar e oficijalno institucije. O filmo si barvalo e džanibaja (lingvističhko thaj socijalno) informacijencar, sar te phenas, e Romenge historijaja, sar si oficijalno kerdo o prepindžaripe pe Romani čhib ki Makedonija, thaj sikavela o proceso pe čhibjakeri standardizacija. Dureder sikavela i faktičho Romengeri situacija ko periodo kotar e post-mariba ko Balkano, olengeri migracija ki Francija, pangli olengere kritičhno ekonomikane situacije. Jekh kotar e majdramatičhno momentora ko filmo si khana ki Francija o Muzafer thaj oleskere purane amala vorbisaren pala e socijalno problemora kotar e moderno Makedonija, thaj specifičhno pala e Romane bešutne. Ko aver kritičhno momento pe translacijako seminaro, kote so e Muzafereski poezija si pe diskursijako centro maškar e ekpertora sar so si o Pierre Chopinaud, sar translatoro, thaj o Marcell Courthiade, o Romano filologo o Muzafer mothovela peski storija pala oleskeri dendi zor te ikalel pesko alavari, so naj lendo kotar e Makedonijakere institucije soske oleskero oficijalno profesionalno statuso naj lingvistikano. Maj interesantno thaj seriozno temato kotar o filmo si sar khana vareko khon si jekh thaj jekh talentirimo sar poeto e averencar mangela te arakhel cera pe cera i bisterdi oralno lingvistikani tradicija sar sikljarno, kerela buti na numa pe granica maškar e arto thaj o džanibe numa vi pe, e so dujenge margine pala e e societa thaj i kultura. Amen dikhas ole sar vi dureder si involvirimo ko oleskere divesutne aktivitetija pala o irisaribe kotar e poetengo festivalo kotar i Francija, kote so oleskeri buti sine sikavdi pe translacijakere seminarija, genavibake sesije thaj ko muzikano studio, thana kote so vov reslajrda but sukseso. E Meshakaieski filmso tehnika perela pes andre oleskere temaja, soske džala pala e Muzaferesko intimno trajo, thaj dela oleske šaipe te mothovel peski paramisi, sar so vov korkori dikhela thaj haljovela ola. E filmesko učo kvaliteto šaj te ovel moraljdo konceptualno thaj vizuelno. E klasičhno video materijalo thaj o stilo pharuvena pes e lačhe fotografijencar katar e tekstualno hramosaripe vaj pale glaseske scene kotar o Muzafer, kola so ko akava fremo bešela angle thaj pal oleskero dumo si kalipa. Vov si simboličhno vazdimo kotar oleskere sakodiveseske milje trujal i scenografija. E Jaga… lijas prizo/pustik/sar majlačho filmo ko Kosovo pe Rolling Filmsko Festivalo thaj sine sine selktirimo pe agorutni račhi pe 2011 Margaret Mead Filmsko Festivalo ko Muzejo kotar e Naturaki Historija ko foro New York …
Flames of God
Kreditora
Rights held by: Meshakai Wolf | Licensed by: Meshakai Wolf | Licensed under: Rights of Use | Provided by: Meshakai Wolf – Private Archive
Reprodukcijali lista
Deskripcija
Oficijalno sinopsiso
Muzafer Bislim comes up with some of his most insightful songs while sitting on the floor, recording lyrics into a cassette recorder bought at a flea market. A poet and songwriter who collaborates with the biggest names in Romani music, the 54-year old lives a life of modest means with his family in Shutka, Macedonia. Stored in the corner of his one-room house is a tottering, ceiling-high stack of handwritten, 25,000-word, multi-dialect dictionary of the oldest and most obscure words in the Romani language, which he has painstakingly collected over 35 years.
When he’s invited to the International Biennial of Poets held in Paris, he sees the trip as an opportunity to have his dictionary published. A testament to the endurance of a people who have been scattered across Europe, the dictionary is not only a work of art but also a rare link to a divided past. Punctuated by Bislim’s poetry and original songs, some of which we hear at the moment of their creation, Flames of God immerses the viewer in the literary and musical traditions that this extraordinary artist is committed to preserving.
Reprodukcijali lista
Detalura
- Meshakai Wolf (Režisero)
- Meshakai Wolf (Producento)
- Makedonija (Dijalogo (originalno))
- fransikani (čhib) (Učaribasko glaso)
- Romanes (Dijalogo (originalno))
- Anglikane (Hramomi translacija)