»Sofia Z-4515 / Žofi Z-4515« sî jek striposko novelo, savo opisil o čačuno trajo kataj Sofia Taikon. E Sofia bijandili ande Poljska ande ‘k řomaji familija. Kana sas voj înkê śejořî, angêrde la le Hitleroskê manuša ando KZ Auschwitz-Birkenau. Voj preživisardja o KZ thaj avili sar migranto ando Švedo po agor kata dujto ljumako marimos.

Kethane la Gunillasa Lundgren ramosardja voj kado teksto pe švedicko śib. Ando bêrš 2005 anklisti e knjiga pe švedicko śib thaj vi pe kaldêrašicko śib. E Amanda Eriksson cîrtisardja la knjigakê ilustracije. Adjes egzistirin la knjigakê translacije vi pe anglezicko thaj rumunicko śib.
La knjigako teksto mothol e phuri Sofia peskê svatonca, thaj voj serel sar nakhadja voj pesko trajo ande l‘ logorja Auschwitz-Birkenau thaj Ravensbrück. Kadja mothol pa pesko dukhavimos, pa peski konfusija thaj pa peski čořivani bi-nadaki situacija. Maj dur ramol, sar pe isto vrjama sas vi milakê thaj solidarni momentura save ažutisarde la.

E knjiga si phangli la adjesutna vrjamasa, kê e Sofia na numa mothol pa le marimaskê bêrš, nego vi pa pesko antrego trajo, kata de śavořařa źi ka pesko trajo sar mami. An e knjiga arakhas vi kadala puśimata, savenca sî thaj sas konfrontirime vi aver źene, kaj preživisarde o holokausto: Sar te trajil-pe le traumatosa thaj la memorijasa kata bi-manušikano tretmano? Save modosa šaj te phandes ćiro dukhado trajo thaj ćo preživimos avere manušengê trajosa?

E knjiga šaj dikhêl-pe sar řomaji paralela le striposkone noveloski »Maus. A Survivor’s Tale« (‚Šimijako. Je paramiči ekhe manušeski kaj preživisardja‘,1991) kata o amerikanicko karikaturisto Art Spiegelman.

(Translacija Mozes F. Heinschink, P. Cech)