Ki vrama kotar e 15to šelberšipe, Zigeuner sine termino e populacijakere grupenge vi e individuenge kova so sine lendino ko thema kote so kerela pes lafi pe Njamcisko čhib. kolenge so sine dendo i madžoritetko societa, numa olengero trajo sine verver kotar e madžoriteta. O etimološko avipen naj klaro. O termino phenel pes kaj avel kotar e phurani Grecija "Athinganoi" (agnostičko grupa so avela kotar e Stungo Anatolia), Persian "Cinganch" (muzkantora, giljavne) vaj "Asinkan" sastrlnale/kovačija) vaj pale kotar o phurano Koranipa"čïgāń" (čororo).
"Zigeuner" isi sociološko vi biološko-rasističko elementija. Sociografikane si markirime verver socijalno vi etnikane grupe kaskere traibaske stilora si kovle, devijantno vi delikventno. Doperdo e vorbaja "Zigeuner", akava čhivela andre javera migracije, na-mothovde Romane čhibjaja grupe. Sar etnizirimi, genetičko-biologikani kategorija, "Zigeuner" si numa pangli vorba pala e Sinti thaj e Roma. Akava terminsko leibe si problematično soske našti te anel čhivaipe kotar e stereotipija kolen so našti te ulaves, thaj anela diskriminatorsko efekto. Vo pala kodo, pala o Nacionalno Socijalizmo kodo sine rasističko kategorija pala e persekucije, thaj odoleja vi komponenta pe paldipe vi mudaripe.
(c) Karola Fings/Ulrich F. Opfermann 2018