E maj bari Řomengi grupa avili ando 19. šêlutno bêrš, aj kodja sas le Ludar, kaj avile andaj Rumunija, thaj le Kaldêraš, save avile andaj Grecija, andaj Moldavija, andaj Řusija thaj anda Ungro. Anda l’ bare ekonomijakê problemur Calé avile andaj Španija ande Argentina¹ po maškar kata 20. šelutno bêrš.

Ande Argentina trajin adjes karing 300.000 Řom, lendar trajin karing 70.000 źene ando regiono Buenos Aires. Le Řom permanento aven viktimur la diskriminacijakê thaj le rasizmoskê. Jeg skêpimasko mexanizmo kataj diskriminacija sî »te na dikhindivas«, kodo mexanizmo sî ande l’ Južno Amerikakê thema jekh desja buhljardo fenomeno.

Tek la nevja refleksijasa pa »argentinako« nacionalno identiteto, de katar le 1990-utne bêrš, aven vi le Řom jeg konstitutivno kotor kata argentinako identiteto. Ando bêrš 2000 formirisardja o Jorge F. Bernal e »Asociación Identidad Cultural Romaní de la Argentina« (AICRA).² Pe kodja sama vorbisardja angluji data o Jorge Emilio Nedich sar argentinako řomano avtoro (dikh lesko teksto).

Źi adjes o aktivisto Jorge Emilio Nedich - sar angažirime esejisto - sî o jek uspešno thaj ašundo novelisto ande řomano društvo thaj v’ ande argentinaki literaturaki scena. Trobul te nakhêl înkê paj pa e Dunera, źi kaj arakhadon le garade literaturakê mandjina kata l’ řomane argentinakê avtorur. Jek anda kodola sî o řomano poeto Juan Luís Aguilera³ kaj bijandilo ando bêrš 1928 ando Santa Fe thaj mulo 2003 ando Buenos Aires. Vov ramosardja pa e ljuma, pa o kozmoso, pa e natura thaj pa l’ manuš.

Rights held by: Marina Hertrampf (text) — Mozes F. Heinschink (translation) | Licensed by: Marina Hertrampf (text) — Mozes F. Heinschink (translation) | Licensed under: CC-BY-NC 3.0 Germany | Provided by: RomArchive