E terne Romengere drakhina/netvorkura thaj organizacije resle te formirinen e terne Romengo identiteti sar jekh zor vaš mobilizacija. Olengere gende/membrura naj Romene aktivistura save so ačhilas pest e oven terne, von vazdije olengo status sar terne, zurarkerindoj thaj sikavindoj e vaverimata so ulavela olen katar e javera involvirime Romane akterorura. Von sikaven o gindipe kaj e terne Roma »...trubuj te vorbisaren korkore pengere krlencar/glasoncar« thaj trubuj te prendžaren pes olengere javereder metode ko butikeribe vaš thaj khetane e terne Romencar. Dži pe varesavo nivelo/digra von sikavena pengere cilura thaj aktivizmoskere forme save si javereder kotar e phureder aktivistura angli lende. E terne Romengo aktivizmoo, vaj kodo so phenel pes sar »terne Romengo miškipe«, phutardas jekh nevo kotor katar e Romengi etnikani mobilizacija.

E terne Roma sar ciloski grupa

I Romani populacija si relativno terni: 35.7% e Romendar si terneder kotar deš thaj panč berš, thaj maškar e javar EU populacija kodo procento si 15.7%. Maškar e Roma o maškarutno phuripe si biš thaj panč berš džikote maškar javera katar e EU populacija kodo si štarvardeš berš.¹

Kana astarde e 1990s-tone berša, e Romane aktivistura trujal Europa hačarde kaj trubuj te investirinen pe Romane generacija save so avena, cilosar te astaren pes e problemura save so isi e terne Romen, thaj pe jekh vrama vi te fokusirine pes upral i mobilizacija thaj treningo vaš nevo kadari maškar e civilno thaj politikane liderura. Ano konteksto kotar e Internacionalno Unijako Štarto Romano Lumako Kongreso (Polanda 1990), jekh gupa terne Romane aktivistura pe lengere 30-tone berša sine vaš jekh terneder aktivistongi generacija. Maškar lende sine Ágnes Daroczi, Andrzej Mirga thaj Rudko Kawczyński. Pe kodi vrama e neve kerdine Romane organizacije astarde te involvirinen vi e terne thaj educirime Romen, sar so kerdas i organizacija Romani CRISS (kerdini thaj legardini kotar o Nicolae Gheorghe), savi so ulas organizacija kote kerenas pes terne liderura thaj aktivistura vaš avutni vrama.

Pe kodi vrama, e terne Romengo miškipe sasa nevo thaj sasa kerdino aktivistentondar save so astarde te keren buči upral e interesura save so si phangle e internacionalno komunitetoncar thaj e terne Romencar. O Kontakt Punkto vaš e Romane thaj Sintonge Butja (Contact Point for Roma and Sinti Issues, CPRSI) ano OSCE, sasa kerdino ko 1994-to berš thaj astardas šemasar vaš e terne Roma, e projektosar Projekto vaš Etnikane Relacije (PER). E avgune praktikantura sasa finansirime kotar PER, thaj maškar lende sasa Nicolas Jimenez, Rumyan Russinov, Nicoleta Bitu, thaj Angéla Kóczé.

E Europutne Konsiloski (CoE) Specialistongi Grupa vaš Roma/Gypsies (MG-S-ROM), ažutisrdas te kerel pes e CoE-ki agenda ko berša pala 1995-to berš. Kodi ekspertongi grupa, majbuteder e Romane gende, sasa katalizatoro vaš e javera sektora ano Europako Konsilo te len bareder sama vaš e Romane butja. E avgune bučarne dokumentura ano MG-S-ROM² adresirinde vi butja phangle e terne Romencar thaj odorig kote so šaj sas adoptirinde pes sar e Ministerongo Komitetoskere »Rekomandacije«. Pe kodi vrama, e Ternengo Direktorati ano CoE astardas te fokusirinel pes buteder upral e terne Roma thaj inicirinelas aktivitetura kotar e dopaš-1990-tone berša vaš e terne Roma, trujal konferencije, studijake sesije thaj treningura. E terne Roma sasa cilo ande Europutni Kampanja mamuj Rasiszmo Ksenofobija thaj Anti-Semitizmo, (1994 dži ko 1996). Sar kodole kampanjako kotor, sasa organizirime inicijalno treningo vaš terne Roma organiyirimo ano Strasbourg ko 1995-to berš. Kadale vramatar dureder, e Ternengo Direktorijato ande Europako Konsilo thaj vi pe javer divizije, astarde te fokusirinen pes upral projektura thaj arakhipena vaš terne Roma. Numero javere lačhes dikhline khidipenengo specijalno ikerelas pes dži pe tematura vaš e terne Roma mangindoj te sikavel pes e terne genenracijaki importance. Jekh kotar e majimportantno khidipena sasa o Avguno Europutno Kongreso vaš e Terne Roma, organizirimo kotar e Espanijaki Romani Unija ko 1997-to berš kotar olako prezidento Juan de Dios Ramírez Heredia, pe kodi vrama jekhutno Romano Memboro ano Europako Parlamento. O Kongreso..., ani Barcelona, andas khetane buteder saar 300 ternen saste Europatar thaj ažutisardas te galvanizirinel pes o ažutipe vaš javera inicijative orientirime vaš e terne.

Ko 2003-to berš OSCE-sko Akcijako Plano, e terne Roma sasa referirime ano konteksti vaš bućaripe (art. 51) thaj specijalno vaš edukacija (section v), pe kodi vrama majbaro buhljaripe; vi kodo so e terne naj sasa specifikani ciloski grupa.³ Vi e Europaki Unija dijas suporto vaš nekobor projektura pe terne Roma ko palune 1990-tone berša,⁴ numa e specifikane aktivitetongo sikavipe ka dikhel pes nekobor berša pala kodo.

Ko 2000-to berš, i Pakiv Europaki Romani Fondoski inicijativa sasa kerdini pala e inicijativa so avilas phureder Romane liderondar. Pakiv (Romano alav vaš »pačaipe« thaj »respekto«), pal kodi vrama avilas Pakiv Europutno Netvorko/Drakhin, sponzoririmo katar e Lumaki Banka, katar e Freudenberg Foundation thaj javera donatorija. E drakhinako cilo sasa te trenirinen pes biš terne liderura ande Bulgaria, Hungaria, Romania thaj Slovakia,⁵ specijalno deindoj suprto vaš e aktivitetura save so šaj te anen javere haingondar love te šaj korkore te egzistirinen. Trujal e berša, Pakiv trenirindas kadaro katar terne Romane aktivistura thaj ažutisardas te buhljaren maškar pende drakhina.

Ko 2005-to berš astardas i Dekada vaš Romengi Inkluzija 2005-2015. Jekh kotar e centralno olakere komponente sasa te kerel pes Romano Edukacijako Fondo (REF), cilosar te phanden pes e hiva so sikavena pes ki edukacija maškar e Romane thaj na-Romane sikle thaj studentura. Trujale stipendijengi šema, o REF dijas kontribucija te bajrol e Romengo numero ande univerzitetura; but adadživesutne terne aktivistura lije beneficije kotar e REF-eskere stipendije. I Diplo Foundacijation sasa javer inicijativa vaš e terne Roma, deindoj e terne Romenge save so agordine univerziteto šajipe te phiren pe jekhe beršesko diplomacijako treningo maškar e 2006-2006.⁶ Katar e biš thaj panč projektoskere participantura, nekobor olendar khelde varesavi rola ande Romano miškipe, sar i Gabriela Hrabanova, Valery Novoselsky thaj Ibrahim Ibrahimi.

Sa kadala inicijative dije zor te trenirinen pes e avutne Roma liderura; e selektirime terne Romen sasa dendo šajipe te heminen pes direktno ande procesija kote so kerela pes politika; generalno, kadala so isi olen učhi edukacija vi kvalifikacije save so avena kotar e integririme Romane familije, so dičhon modern thaj džanena čhibja. Kerdine pes šajipena thaj treningura vaš terne Roma thaj kadala inicijative kerdine fokuso pe sekcija katar e ternender Romani populacija.

Trujal e berša, e terne Roma sikavde pes sar specifikani ciloski grupa kolake trubuj specijalno sama te šaj te pharuven e terne Romengere problemon, thaj dureder, te mobilizirinen e ternen te oven kotor e civilno thaj politikane akcijatar. But individualno terne Roma lije but treningura, vorkšopura, numa na mandato te keren e politikane agenda.

Sikavipe krlo/glaso terne Romendar

I bareder sama vaš e terne Roma thaj bareder fondura vaš inicijative vaš e terne, andas dži pe kodo te šaj but terne Roma sasate Europatar te kheden thaj arakhen pes, te ulaven maškar pende experience thaj khetane te keren debate. Sar so nakhelas i vrama, sikavdine pes vi artikulirime terne Romengere krle/glasura; von astardine zurales te roden than ande structure katar e Romengi etnikani mobilizacija pe politikani mesaja. E terne Romengere organizacije, specijalno kadala saven so isi internacionalno agenda, khelde importantno/mahat rola an kadla procesura.

Terne Romengo Europako Forumo (FERYP)

I idea te kerel pes jakh pan-Europutno netvorko so ka anel khetane e terne Romane aktiviston, sikavdas pes pala o inicijalno trening kurso vaš e terne Roma organiyirimo kotar Europako Konsilo ko 1995-to berš. Terne Roma saste Europatar astarde te keren e Terne Romengere Europutne Forume (FERYP) sar naformalno netvorko ko 1996-to berš thaj maškar lende sasa i Alexandra Raykova, Demetrio Gómez thaj Emilian Niculae (savo so ačhilas olesko avguno prezidento); ko 1997-1998, avgune khidipa e FERYP-eskere koordinatorengo kerdine pes ande Valencia thaj ano Strasbourg. Kodole vramatar, o FERYP ažutimasar kotar Europako Konsilo, organizirindas but trening kursija thaj khidipena.

O FERYP formalno sasa registririmo sar Europutni Terne Romengi Asocijacija ano Strasbourg, ko 2002-to berš. Maškar e FERYP-eskere cilura si deibe informacije thaj treningo vaš e terne Roma, deibe ažutipe/dumo pe lengo zuraripe thaj participacija. Kotar 2009-to berš e FERYP-e isi reprezentanto ano Godideibasko Konsilo vaš e terne ano Europako Konsilo thaj sasa vi membro ano Europutno Romengo thaj Phirutnengo Forumo (ERTF), kerdino ko 2004-to berš.

Adadžives e FERYP-e isi biš terne Romengere NGO thaj buteder sar panda individualno membrura katar deš thaj ohto Europutne thema. Vi kodo so but FERYP-eskere membura naj ternengere organiyacije per se, o FERYP beršancar si jekhutno dikhlino entiteto savo so reprezentuil e terne Romengere intereson, simbolikane thaj kerel lobiripe vaš ternikani dimenzija pe sa e intervencije paše phangle e Romencar.

Sar te si, o FERYP našti sas te pharuvel i paradigma vaš e terne Roma korkore penge. Kodo ka rodel signifikantno pharuvipa upral e terne Romengere organiyacijengo prendžaripe sar jekha-jekh partnerura ano kvalitetno input ano procesija kote so kerena pes e politike. Lokhores, sikavdas pes kritikani masa katar e terne Romengere organizacije thaj aktivistura, deindoj dumo e terne Romenge te pozicirinen pes sar aktivno agentura thaj interesirime riga politikatar.

E terne Roma sar aktivno agentura thaj interesirime riga

ternYpe Internacionalno Terne Romengo Netvorko/Drakhin

Kotar 2010-to berš sikavela pes jekh dinamikani evolucija kotar jekh javer aktero – ternYpe, thaj kodo pharuvipe andas o Internacionalno Terne Romengo Netvorko/Drakhin.

TernYpe iklilas diskusijatar maškar e terne Roma thaj na-Roma, save so participirinenas ande netvorkiribasko seminaro organizirime katar e duj terne Romengere organizacije, Aktivno Roma Albanijatar thaj Amaro Drom ano Berlin (2009). O khidpe andas khetane panda terne lidera reprezirindoj trijanda terne Romengere organizacijen katar deš thaj efta thema. Kote, tikneder grupa ohto themendar ulavde khetanutno grundo thaj lije decizija te hemin pes ande lungeder vramako proceso, leindoj kate vi e Karolina Mirga, Hamze Bytyci, Israel Ramírez, Adriatik Hasantari, Jonathan Mack, Julianna Orsós, Maryana Borisova, Graziano Halilovic. I grupa khidijas pes thaj ramosarde Memorandumo vaš Haljovipe (MoU), kolesar kerdas pes e ternYpe - Terne Romengo Internacionalno Netvorko, sar jekh naformalno drakhin ko 2010-to berš.

E Memorandumesko hramovipe ikerdas pes džikote džalas o Europutno TErne Romengo Samito, organizirime kotar ternYpe ano aprilo 2010-to ki Cordoba. Kodo khidipe andas khetane buteder sar šovardeš terne aktivistura Roma saste Europatar. I lokacija thaj o than sasa lendine sostar o EU Roma Samito sas ikerdino pe kodi vrama thaj pe kodo than. Sar te si, e terne reprezenatantura naj sas akhardine ko Europutno Romengo Samito, thaj von lije decizija javereder te sikaven kaj von si kote. Ko khidipasko phutarimasko dive, e terne Roma astarde te keren »flash-mob« angla e konferencijakere vudar kotar so e učhe niveloskere oficijalne manuša trubujas te nakhen . O TernYpe bičhaldas vužo mesažo (sar so si »me dikhav tut, šaj tut e dikhes man?«) protestirindoj mamuj e ternengi ekskluzija kotar o khidipe. I akcija andas momentalno rezultatura; pe dujto dives grupa katar e ternYpe reprezentantura sasa akhardine pe skurto/harno khidipe e reprezentantoncar kotar o Sumito. Kodo akharipe vaš e terne Roma sasa vaćaripe kaj von ulavena khetanutne interesura thaj si partnerura ano dijalogo, markiridnoj o astaribe e paradigmikane pharuvipa mamuj e terne Roma

Trujal nekobor demonstracije, protestura thaj vakeriba, o ternYpe savaht akharela vaš e terne Romengi inkluzija, na numa sar manuša so lena beneficije, numa vi sar jekha-jekh parnerura. Džikote džalas e OSCE-ski Konferencija 2010-to berš, o ternYpe vakerdas thaj rodijas »...a pozitivno kompromiso kotar o OSCE, olakere thema membrura thaj e javere partnerondar, te kerel pes kanalo vaš komunikacija e ternencar thaj te čhiven ternikan i dimenzija an pengere programura thaj politike. Kadala politike trubuj te oven bazirime upral khetanutno dijalogo maškar e terne manuša thaj e manuša so keren e politike.«

Terne Romengo aktivizmo adadžives

Astarindoj kotar 2010-to berš, soduj ternengere drakhina kerdine kontribucija, na num ape ternikane dimenzijaki inkluzija ko relevantno politikane dokumentura pe Roma, numa vi ange rekognicija/prendžaribe vaš e terne Romengo aktivizmo thaj ternengere agencije buteder akcije. Adadžives, sar šoha angleder, amen dikhas but ternikane-orientirime inicijative save so formirinde pes trujal e terne Romane aktivistengo hemipe an bu organizacije thaj drakhina. E terne Roma, na ačhile numa specifikani politikani kategorija, numa vi reslas i trubujutni transformacija, kotar e pasivno ciloski grupa ko aktevne agentura so anena pharuvipa. Pe akanutni vrama, ternikane Romengere organizacije si hemime ande politike kote so anena pes decizije (vi pe internacionalno vi pe nacionalno nivelo) pe maujučhi digra/nivelo dži akak.

Ano Europako Konsilo,⁸ e terne Roma sar partnerura kerdine o Terne Romengo Akcijako Plano, adoptirime ko 2011-to berš. Pala e Strasbourg-oski Deklaracija, e Ternengo Departmento, organizirindas konferencija vaš e terne Roma ano septembro 2011-to berš ki pašutni kooperacija e FERYP-esar thaj ternYpe-sar, kote so šovardeš terne Roma liderura sasa akhardine te len than. An kodi konferencija e participantura diskutirnde vaš e tematikane umala, prioritetura thaj aktivitetura save trubuj te oven andre ano akcijakere planura. Pala kodi konferencija, ano Europako Konsilo sasa kerdini Naformalno Kontakt Grupa vaš Terne Roma (ICG)⁹.

Ano OSCE, e terne Romengo potencija thaj importance si prendžardi ko učho nivelo; kotar 2013-to berš, specijalno sama si dendi pe terne Roma, čhavore thaj džuvlja. Pala kodo, OSCE-ODIHR, organizirindas internacionalno konferencija »Terne Roma thaj Sinti: Aktiviymo, Participacija thaj Siguriteto« ano Belgrade, decembro 2014-to berš, ki pašutni kooperacija e terne Romengere asocijacijencar; e konferencijakere diskusija sasa barvaleder kotar e vakeripa thaj e rodipa kerdine kotar e terne Romane aktivistura thaj educirime Roma.

Pe EU nivelo, but EU-sponzoririme projektura fokusirinde pes pe, vaj sasa implementirime kotar e terne Romengere organizacije, specijalno aande drakhin kotar e »Terne ki Akcija« (2007-2013) thaj akanutno Erasmus+ Programo (2014-2020), vi kodo so i EU Roma Drakhin eksplicitno na phenela terne Roma thaj e terneder generacija nane specifikani ciloski grupa. Terne Romengere organizacije vazdije pengo prendžaripe via direktno hemipe; sar missal/egzamplo, o EU Romano Kurko 2017 sasa koorganizirime e Romane organizacijencar thaj ikerdine pes nekobor ternikane-orientirime diskusije. O dinamikano vazdipe e terne Romenengo aktivizmo, dije šajipe vi vavere partneronge te bareder sama pe terne Roma; sar missal, Phutarde Societakere Fondacije astarde te organizirinen Roma Barvalipe (Baripe) Milajeskere Kampura kotar 2011-to berš.

E terne Romane aktivistura si bare vilengere thaj aktivno keren bući upral e buhlo spektaro katar e importantno phučipena. Numa sar te si, isi gasave save so si ano terne Romengo aktivistongo vilo, vi pe internacionalno, vi pe lokalno nivelo.

O maripe te prendžarel pes o Roma Holocaust sasa jekh motoro vaš Romano aktivizmo; vaš e terne Romengi akanutni generacija, o Roma Holocaust ačhilas jekh fundavno bar upri kaste vazdena pengo identiteto thaj temato trujal savo kerdine pes but inicijative organizirime kotar terne Romengere organizacije.

Terne Romengo aktivizmo – majbare phučipena

E terne Romane aktivistura si bare vilengere thaj aktivno keren bući upral e buhlo spektaro katar e importantno phučipena. Numa sar te si, isi gasave save so si ano terne Romengo aktivistongo vilo, vi pe internacionalno, vi pe lokalno nivelo.

Deipe godži pe Roma Holocaust

O maripe te prendžarel pes o Roma Holocaust sasa jekh motoro vaš Romano aktivizmo; vaš e terne Romengi akanutni generacija, o Roma Holocaust ačhilas jekh fundavno bar upri kaste vazdena pengo identiteto thaj temato trujal savo kerdine pes but inicijative organizirime kotar terne Romengere organizacije.

I Inicijativa pe Ikeribe ani godži Romengo Genocido (RGRI), »Dikh he nabister« (Dikh thaj ma bister), si jekh egzamplo, organizrinela pes jekhvar ano berš kotar e Internacionalno Ternengi Drakhin (ternYpe) ano Krakow thaj Auschwitz-Birkenau vaš o 2-to augusto, kotar 2010-to berš. Kodi inicijativa vazdel jekh zuralo historikano narativo, na numa e komemoracijasar vaš nakhli vrama, numa vi adadživesipasar mobilizindoj e ternen pe akcija, si buteder mahat/importantno. Vaš e okazija 70 Berša kotar e likvidacija ano Gypsy Camp ko Auschwitz, ternYpe andas khetane buteder sar 1,000 terne Roma thaj na-Roma participantura kotar biš thaj panč thema, kolesar ačhilas jekh kotar e majbare komemoracije pe Roma Holocaust ande historija.

Pe lokalno nivelo, isi sa buteder thaj buteder inicijative save so khamen te promovirinen edukacija vaš o Holocaust thaj ikeribe ani godži pe leste. E terne Romane aktivistura sasa maškar e majavgune save so avile pe Slobodno Lety Miškipe, lačhi kampanja vaš kodo te crdel pes e balengi farma kotar o than kote sasa Romengo koncentraciono kampo ano Lety u Pisku ande Čehiko Republika. E terne Romengi bući upral promoviribe sama vaš o Roma Holocaust sikavdas vi lačhe rezultatura; ko 2015-to berš, e Europako Parlamento adoptuindas rezolucija savi so akharela vaš prendžaripe e 2-tone augustosko sar Memorialno Dive vaš o Roma Holocaust. E terne Roma kerde kontribucija vi vaš nekobor publikacije pe kodo temato - Roma Holocaust­⁹.

Anti-Ciganizmo thaj manušikane hakajengi edukacija

E Roma ande Europa thaj e terne Roma si teli buteder manifestiriba kotar o anti-Ciganizmo, astarindoj kotar e džungali vorba thaj kriminalo bikhamipastar, sa dži pe strukturalno diskriminacija pe institucijengo nivelo. Ikljovindoj ko agor e negativno efektoncar so kerel o anti-Ciganizmo, vov si ano vilo kotar e ternendar legardine inicijative; trujal seminarura thaj treningura, e terne Romengere organizacijencilo si te informirinen pengere kolegeon vaš olengere hakaja (trujal e manušikane hakajengo dikhipe) thaj strategije vaš olengo arakhiupe thaj ikeripe. Olengere aktiviteton, butivar isi cilo te harnjaren e negativno konsekvencen kotar e diskriminacija; sar so si o fenomeno kotar e korkorutni stigmatizacija, telutno hačaribe vaj »lejbe« garavutno identiteti). Von butivar fokusirinena pes upral e pozitivno komponente (sar so si o diskurso kotar etnikano baripe thaj identitetosko afirmiribe), sar vi deibe džanlipe sar thaj so te kerel pes. E terne Romengere organizacije sasa aktivne vi ando lobiripe vaš prendžaripe kaj o anti-Ciganizmo egzistuil sar jekh specijalno forma kotar o rasizmo, savi so specijalno targetirinela e Romen.

O Romano Centro thaj Phiren Amenca organizirinde i Avguni Terne Romengi Internacionalno Konferencija pe anti-Ciganizmo (Vienna, 2014). Teli o fremo kotar e Terne Romengo Akcijako Plano ande Europako Konsilo, nekobor publikacije sasa kerdine pašutne partneriribasar e ternikane Romane organizacijencar.¹⁰ »Europutno Boogie Manušesko Komplekso: Mamuj o anti-Ciganizmo trujal e Na-Formalno Edukacija«, publicirimi kotar Phiren Amenca si jekh kotar gasave egzamplura/misala.

Ternengi participacija thaj komunitetako -organiziribe

E terne Roma sa buteder koncentririnena pes upral e komunitetako vazdipe thaj participacija, pe majtelune nivelura. Trujal buteder aktivitetura, e ternikane organizacije khamen te zuraren e lokalno komuniteton thaj te rekonektirinen e transnacionalno miškipena e Romane komunitetoncar. Pe lokalno niuvelo, e terne Romengere organizacije khmen vi te vazden e komunitetaki participacija. Sar egzamplo, Romano Avazi asocijacija ande Makedonia khamel te vazdel alusaribaskere jekhina thaj komunitetaki participacija. Von pe jekh vrama khamen vi te vazden strategije vaš e terne Roma te len participacija ande politikane procesura pe sa e nivelura. An pesko 2011-to beršesko strategijako papiro ternYpe phenel kaj:

»Amen siklilem kaj, sar internacionalno drakhin, amen či trubuj te fokusirinas amen upral e projektongo menadžmenti [pe] internacionalno nivelo, num ate zuraras amen pe lokalno nivelo, regionalno thaj nacionalno nivelo. E participantura ande internacionalno khidipena thaj treningura butivar si but inspiririme, numa butivar naj olen šajipe te len i responsibiliteta kana ka iranen pes palpale khere, odorig kote so naj olen structure, sar so si ternikani drakhin/netvorko te del ažutipe pe kadi organizacija ...«

E ternikane organizacije zurarena vi i participacija trujal promoviribe volunterizmo thaj kooperacija maškar e Roma thaj e na-Roma. I drakhin Phiren Amenca dela lačho missal vaš kodi zor, trujal kodo so lela o fremo kotar e Europutno Volontarno Serviso (EVS) thaj e grantura. Von dena šajipena vaš volunterizmo vaš e terne Roma thaj na-Roma, primarno ande Romane organizacije; kodolesar, e interesija so isi e terne Romen si konektirime e generalno butjencar kotar e terneder generacija thaj buhleder ternikano miškipe. Phiren Amenca organizirinds vi »So Keres, Europa?!« (So si nevo Europo?!) Roma Ternikane Socijalno Forumura e partneroncar.

E terne Romengo miškipe pe lokalno thaj nacionalno nivelo

E terne Roma kerdine lačhi bući ko keripe miškipe trujal »ternikano identiteti« mobilizirindoj korkore pes thaj pengere amalen. Pe jekh vrama, e terne Roma nakhena e granice granice maškar e miškipena thaj kerena relacije e solidaritetosar trujal e javereder socijalno maripena. Analizirindoj e traektorije kotar individualno Romane aktivistura thaj inicijative so keren, e terne Roma šaj te dikhen pes sar khovle te keren vareso vaš e Roma LGBTQIA maripena, deindoj kontribucija pe Romane džuvlengo thaj feministetongo miškipe, vazdindoj ternikane alijanse (sar so sasa »Europa e Dijasporaki«¹¹), kotor katar e kontemplativno Romani art scena thaj kontribucija pe umal kotar e kritikane Romane Studije. Von buteder džana khetane e bareder miškipenencar, sar egzamplo, trujal o membripe ande Ternengo Konsilo. Pe lokalno, nacionalno thaj internacionalno nivelo, e terne Roma arakhline o potencijalo kotar korkorutno rganiziribe thaj neve terne Romengere inicijative thaj organizacije konstantno sikavena pes.

E terne Romengere organizacije sa buteder khuvena ande neve thana (sar so si keribe politika) kote so angleder na sikavenas pes, akak khetane javera elementoncar kotar e Romengo miškipe thaj buhleder ternikane incijativencar.

Phiren Amenca have also organised ‘So Keres, Europa?!’ (What news, Europe?!) Roma Youth Social Forums with its partners.

Rights held by: Anna Mirga (text) —Sarita Jasarova (translation) | Licensed by: Anna Mirga (text) — Sarita Jasarova (translation) —| Licensed under: CC-BY-NC 3.0 Germany | Provided by: RomArchive